zaterdag 2 februari 2013

Duurzame lokale energieopwekking goed voor economie en welvaart


Kees Jan de Vet, waarnemend voorzitter VNG-directieraad,
overhandigt het rapport aan Tweede Kamerleden.
Deze week een zeer interesant gesprek gehad met een bedrijf uit Lelystad in het kader van zonne-energie in de particuliere sector, wellicht een primeur voor Lelystad.
Juist belangrijk omdat er nu overeenstemming is tussen de provincies en het rijk daar waar het gaat om het opwekken van wind-energie. Ik heb het al eerder genoemd in mijn weblog, wij (Flevoland)leveren 25% bij aan de nationale doelstelling met windenergie, nu zijn andere Provincies aan de beurt en kan het Markermeer verder verschoond blijven van windmolens, behalve langs de Markerwaarddijk/IJsselmeerdijk, omdat dit projecten zijn die al (deels) in uitvoering zijn en reeds vastgesteld beleid is. Lelystad kan en mag zich nu verder ontwikkelen als watersportstad, zoals ook uitgesproken en vastgesteld door de gemeenteraad, een prima behaald resultaat lijkt mij.

VNG onderzoek
Een combinatie van lokaal opgewekte wind- en zonne-energie is financieel rendabel, maakt niet alleen in Lelystad maar ook (inter)nationaal minder afhankelijk van fossiele bronnen en zorgt voor werkgelegenheid. Windenergie is financieel gezien de beste optie, terwijl voor zonne-energie waarschijnlijk meer draagvlak is in de maatschappij. Een combinatie van beide ligt daarom voor de hand. Aanvullende financiële maatregelen van overheidswege kunnen ervoor zorgen dat in 2020 50% van de Nederlandse huishoudens wordt voorzien van lokaal opgewekte groene stroom. Dat blijkt uit een Maatschappelijke Kosten-Batenanalyse (MKBA) die in opdracht van de VNG is uitgevoerd door Arcadis. In Lelystad ligt het ambitieniveau nog hoger dan het landelijke gemiddelde, namelijk op 80%.

Windenergie of zonne-energie?
Centrale vraag in het VNG-onderzoek was: ‘Wat gebeurt er als 50% van de huishoudens in Nederland hun eigen elektriciteit decentraal duurzaam opwekken?’. Om deze vraag te beantwoorden is een business case opgesteld en een MKBA uitgevoerd. Daaruit blijkt dat windenergie financieel rendement oplevert, maar negatief scoort op geluidbelasting, zichthinder en natuur. Met zonnepanelen is deze overlast er niet of minder, zodat dit alternatief maatschappelijk beter aanvaardbaar is. Bovendien levert dit 45.000 arbeidsjaren aan werkgelegenheid op, aanmerkelijk meer dan bij windenergie. Financieel is zonne-energie echter niet rendabel. Bij een combinatie van (minimaal) 50% windenergie en (maximaal) 50% zonne-energie zijn de maatschappelijk baten gelijk aan of zelfs hoger dan de kosten.

Financiële maatregelen
Verschillende financiële maatregelen kunnen ervoor zorgen dat decentraal opgewekte groene stroom concurrerend(er) wordt ten opzichte van grijze stroom, zodat het mogelijk wordt om al in 2020 50% van de huishoudens te voorzien van lokale groene stroom. Een verhoging van de energiebelasting op grijze stroom met 4 cent zorgt er bijvoorbeeld voor dat alle decentrale opwekkingsalternatieven even duur zijn als grijze stroom of zelfs goedkoper. Het is wel de vraag of deze fiscale maatregel op de langere termijn houdbaar is als het aandeel lokaal opgewekte duurzame energie sterk toeneemt.

Achtergrond en aanleiding MKBA
Steeds meer consumenten zien mogelijkheden om zelf duurzame energie op te wekken. Het vermogen hiervan is nog zeer bescheiden, maar het aantal initiatieven in Nederland stijgt snel. De roep naar de politiek is dan ook sterk om belemmeringen voor deze ontwikkeling weg te nemen; met name de energiebelasting is een hobbel om ‘eigen duurzame energie’ te realiseren.

De Tweede Kamer heeft al meerdere maatregelen genomen om elektriciteitsopwekking voor eigen gebruik te faciliteren. Een goed inzicht in de effecten hiervan op het bestaande (energie)systeem ontbrak echter nog. De MKBA voorziet in deze leemte. De resultaten van het onderzoek zijn nuttig bij beleidsafwegingen op lokaal, provinciaal en nationaal niveau