Schaligas, toekomstmuziek voor Lelystad?

Proces winning van Schaligas
Schaliegas is aardgas dat wordt gewonnen uit schalie. Om dit gesteente te bereiken, worden boringen gezet die, wanneer eenmaal de steenlaag is bereikt, horizontaal worden voortgezet.Aangezien boringen niet voldoende zijn om het gas te doen vrijkomen, dient de boorput te worden gestimuleerd. Dit gebeurt middels een techniek die hydraulisch fractureren, fraccen of (Engels) "fracking" genoemd wordt. Hierbij worden onder hoge druk grote hoeveelheden water, zand en chemicaliën ingespoten. Door de grote druk breekt het gesteente. De ontstane scheurtjes worden open gehouden door het ingespoten zand. Deze mix van water en chemicaliën wordt dan weer opgepompt. Dit zogenaamd "produced water" neemt zware metalen en van nature radioactieve elementen uit de ondergrond op. Dit moet als chemisch afval worden verwerkt. Een gedeelte van de gebruikte chemicaliën en vloeistoffen blijft echter in het gesteente achter (Bron: WikiPedia).


Verenigde Staten
De International Energy Agency voorspelt dat de Verenigde Staten tegen 2035 een netto-uitvoerder in plaats van een invoerder van gas zullen zijn door de winning van schaliegas[1]. De olie- en gasindustrie claimt winsten en successen, terwijl de tegenstanders bij voortduring wijzen op de gevaren.

In de Verenigde Staten bestaat ongeveer 30 % van de gaswinning uit schaliegas. Ook in Europa wordt onderzoek gedaan naar mogelijke wingebieden. In veel gevallen zijn reserves van nieuw ontdekte velden winbaar schaliegas door de industrie stelselmatig te hoog ingeschat. In de Verenigde Staten is de voorraad door de United States Geological Survey zelfs met 80 % naar beneden bijgesteld (Bron: WikiPedia).

Nederland

Voor Nederland heeft een aantal ondernemingen toestemming gekregen proefboringen uit te voeren naar de winbaarheid van schaliegas. Onder meer in Boxtel en Haaren is men van plan om proefboringen te gaan verrichten. De proefboringen kosten naar schatting tussen de 10 en 20 miljoen euro per boring en de totale duur van de boringen is ongeveer 4 jaar. Bij bewezen reserves kan in 10 jaar tijd de productie starten.Winning van schaliegas vanuit het ondergrondse horizontale boorgat kan tot ongeveer honderd meter vanaf het boorgat.

 

Lelystad

De impact voor de omgeving van de (proef)boringen is onbekend, maar lijkt ernstig, Vervuiling door de ingebrachte chemicaliën\Emissie van methaangas naar de omgeving, mogelijke (aard)bevingen of verzakkingen, aantasting van het landschap, schadelijk dus voor mens en dier. De gevolgen van de winning van schaliegas en/of steenkoolgas zijn naar mijn mening ook strijdig met de Lelystadse kernkwaliteiten schone- lucht en bodem, maar ook ons hoogwaardige drinkwater. Voor Lelystad verwacht ik weinig positieve effecten: 'Weinig tot geen (structurele) werkgelegenheid' ' Gebied wordt minder aantrekkelijk voor toerisme'. Lelystad richt zich op toekomstbestendige, duurzame energiebronnen. 80% van de in Lelystad gebruikte energie moet op termijn (2020) worden gehaald uit duurzame energiebronnen zoals windenergie, zonne-energie en biomassa. Ik ben als wethouder Milieu/Duurzaamheid/Energie van mening, dat winning van Schaliegas of soortgelijke fossiele brandstoffen niet in dat beeld passen. Vorig jaar heb ik ook een voorstel in het college gebracht waarbij het voorstel om een negatieve grondhouding aan te nemen voor het doen van proefboringen naar schaliegas in Lelystad is aangenomen.

 

Hoe het zit met de bevoegdheden?

• Het ministerie van EL&I is bevoegd gezag voor het verstrekken van de exploratievergunningen.
• Gemeente is bevoegd gezag voor vergunningen voor de proefboorinstallaties
• Gemeente verleent de vergunningen voor de bouwwerken die moeten worden opgericht voor de proefboorinstallaties om het schaliegas/steenkoolgas op te sporen, inclusief de hiervoor benodigde afwijking/vrijstelling van het bestemmingsplan.
• Op provinciaal niveau bestaat enkel een advies mogelijkheid. (Daarom is het collegebesluit van toentertijd ook ter kennisgeving naar het College van Gedeputeerde Staten gestuurd).